محیط های رسوبی، دیرینه ژئومورفولوژی
الهام مجتهدین؛ فاطمه هادوی؛ اکرم پور اسماعیل
چکیده
نانوپلانکتون های آهکی یکی از مهمترین گونه های فیتوپلانکتونی جهت بازسازی محیط های دیرینه می باشند. گونه Braarudosphaera bigelowii در مجموعه های ساحلی و آب هایی با میزان شوری پایین و همراه با ورود مواد آواری زندگی می کند. بررسی های انجام گرفته بر روی نمونه های خلیج فارس، شرق تنگه هرمز و دریای عمان (سیریک) بر اساس پراکندگی این گونه، نشان دادند که ...
بیشتر
نانوپلانکتون های آهکی یکی از مهمترین گونه های فیتوپلانکتونی جهت بازسازی محیط های دیرینه می باشند. گونه Braarudosphaera bigelowii در مجموعه های ساحلی و آب هایی با میزان شوری پایین و همراه با ورود مواد آواری زندگی می کند. بررسی های انجام گرفته بر روی نمونه های خلیج فارس، شرق تنگه هرمز و دریای عمان (سیریک) بر اساس پراکندگی این گونه، نشان دادند که فراوانی این گونه در مناطق مذکور نسبتاً کم بوده و حضور این گونه در بخش غربی خلیج فارس به دلیل ورود مواد آواری و آب های شیرین از رودخانه هایی است که در این بخش به خلیج فارس می ریزند، در قسمت های مرکزی به دلیل شوری و تبخیر بالا فراوانی آن خیلی کم و نزدیک به تنگه هرمز که شوری نسبتاً کمتر است دارای فراوانی کم و نهایتاً در شرق تنگه هرمز و دریای عمان (سیریک) که میزان شوری بالا می باشد، این گونه حضور ندارد.
تغییر اقلیم، رخدادهای اقلیمی
فهیمه جاجرمی؛ حامد وحدتی نسب؛ محمد قمری فتیده
چکیده
انسان مدرن و تمامی فعالیتهایش از ابتدای پیدایش –در حدود 200000 سال پیش-، تا کنون، با اقلیم و محیط پیرامون خود در ارتباط بوده است، از آن تأثیر گرفته و بر آن اثراتی گذارده است. اقلیم کره ی زمین به مانند یک سیستم پویا، از تاریخ ذکر شده تا امروز در حال تغییر و تحول دایمی بوده است. تغییرات اقلیمی، از راه ایجاد تغییرات در مؤلفه های محیطی ...
بیشتر
انسان مدرن و تمامی فعالیتهایش از ابتدای پیدایش –در حدود 200000 سال پیش-، تا کنون، با اقلیم و محیط پیرامون خود در ارتباط بوده است، از آن تأثیر گرفته و بر آن اثراتی گذارده است. اقلیم کره ی زمین به مانند یک سیستم پویا، از تاریخ ذکر شده تا امروز در حال تغییر و تحول دایمی بوده است. تغییرات اقلیمی، از راه ایجاد تغییرات در مؤلفه های محیطی و ویژگیهای چشمانداز کنام زیستی گروههای انسان مدرن، بارها و بارها دشواریها، محدودیتها و چالشهایی بر سر راه این گروهها قرار داده است. در این برهههای اصطلاحاً بدخیم اقلیمی، انسان مدرن گهگاه مجبور میشد از مهارت خود (زیر مجموعهای از فرهنگ)، هوشِ در حال تطور و تواناییِ خروج از چشماندازهای ناپسند (به اقلیمهای مورد پسند) برای حل و یا دست و پنجه نرم کردن با این مشکلات استفاده کنند. همین بر هم کنش با اقلیم و زیست بومِ چشم انداز یکی از مهمترین عواملی بود که به تدریج نیاکان ما را به انسانهای مدرن از نظر رفتاری (انسان هوشمند هوشمند) تبدیل کرد. تغییرات اقلیمی علاوه بر ایجاد خطرات بالقوه، از عوامل مهمی بود که موجب برانگیزش انسان مدرن برای افزایش انعطاف پذیری و سازش با عوامل بیرونی شد. در این مسیر پرتلاطم، انسان مدرن نیز به فکر ساخت ابزارهایی برای ایجاد تغییراتی هرچند جزئی در محیط زیست اطراف خود افتاد. روندی که کماکان ادامه دارد.
چینه نگاری و سن سنجی
حبیب بیابانگرد؛ ام البنین شهرکی؛ محمد بومری
چکیده
مخروطهای آتشفشانی کوه بوبک و سیخکوه در جنوب خاوری استان خراسان جنوبی و در شمال و جنوب باختری شهرستان نهبندان واقع شده اند. از دیدگاه تقسیم بندی زمین شناسی ساختاری ایران آنها متعلق به پهنه لوت می باشند. این مخروطها عمدتاً از سنگهای آذرین خروجی تراکی بازالت، و تراکی آندزیت تشکیل شده و دارای بافت غالب پورفیریتیک هستند. ...
بیشتر
مخروطهای آتشفشانی کوه بوبک و سیخکوه در جنوب خاوری استان خراسان جنوبی و در شمال و جنوب باختری شهرستان نهبندان واقع شده اند. از دیدگاه تقسیم بندی زمین شناسی ساختاری ایران آنها متعلق به پهنه لوت می باشند. این مخروطها عمدتاً از سنگهای آذرین خروجی تراکی بازالت، و تراکی آندزیت تشکیل شده و دارای بافت غالب پورفیریتیک هستند. کانیهای اصلی سازنده آنها پلاژیوکلاز، پیروکسن، الیوین، هورنبلند و بیوتیت و کانی های فرعی و ثانویه آنها کوارتز، سریسیت، اپیدوت، زئولیت و کلسیت میباشد. تعداد 12 نمونه ازسنگ های سالم منطقه جهت انجام تجزیه های شیمیایی عناصر اصلی و فرعی به ترتیب با روش های XRF و ICP انتخاب و به آزمایشگاه زرآزمای ماهان ارسال و مورد تجزیه قرار گرفتند. مشخصات ژئوشیمیایی این سنگها نشان میدهد که که ماگمای اولیه این سنگ ها تحول ازکلسیمی- قلیایی تا قلیایی دارد. در نمودارهای عنکبوتی، غنی شدگی از عناصر LREE و تهی شدگی از HREE با الگوی موازی و مشابه دیده می شود که حاکی از منشا یکسان آنها میباشد. علاوه بر این، غنی شدگی در LILE و Pb نسبت های عناصری Nb/ U و Ce/Pb نیز نشان دهنده ی آلودگی پوسته ای ماگمای سازنده سنگ های منطقه است. از طرفی نمودارهای ژئوشیمیایی، نسبت هایLa/Yb در مقابل La و TiO2 در مقابل Zr نشاندهنده روند تبلور تفریقی در نمونه ها است. همچنین این نمودارها نشان می دهند که ماگمای اولیه این سنگ ها، با منشا گوشته ای، دچار فرآیند تفریق و آلودگی پوسته ای شده است. نمودارهای تکتونوماگمایی، آنومالی منفی Nb وTi و مشخصات ژئوشیمیایی در این سنگها حاکی از شکل گیری این آتشفشان ها در محیط فرورانشی است.
محیط های رسوبی، دیرینه ژئومورفولوژی
مرضیه مکرم؛ سعید نگهبان
چکیده
امروزه شناسایی لندفرمها و طبقه‌بندی زمین مبتنی بر روش کارشناسی می باشد که به صورت دستی و با استفاده از عکس های هوایی و نقشه های توپوگرافی انجام می شود که روشی وقت گیر و دارای دقت کمی می باشد. از این رو استفاده از روش های نیمه اتوماتیک و اتوماتیک به منظور طبقه بندی لندفرم ها برای افزایش دقت و سرعت کار، ضروری به نظر می رسد. این ...
بیشتر
امروزه شناسایی لندفرمها و طبقه‌بندی زمین مبتنی بر روش کارشناسی می باشد که به صورت دستی و با استفاده از عکس های هوایی و نقشه های توپوگرافی انجام می شود که روشی وقت گیر و دارای دقت کمی می باشد. از این رو استفاده از روش های نیمه اتوماتیک و اتوماتیک به منظور طبقه بندی لندفرم ها برای افزایش دقت و سرعت کار، ضروری به نظر می رسد. این پژوهش سعی دارد که به طبقه بندی لندفرم ها بر اساس الگوریتم شبکه های عصبی خودسازمانده (SOM)در حوضه آبخیز گاوخونی بپردازد. پژوهش از نوع تحلیل و توصیفی مبتنی بر روشهای آماری، نرم افزار و میدانی است بدین صورت که که به منظور استفاده از الگوریتم SOM برای طبقه بندی لندفرم ها از 6 پارامتر استفاده شد که شامل جهت (aspect)، ارتفاع (elevation)، شیب (slope)، پروفیل طولی و عرضی (plan , profile) و انحنا (curvature) می باشد. برای این منظور ابتدا با استفاده از شاخص موقعیت توپوگرافی (TPI)، لندفرم های منطقه مورد مطالعه طبقه بندی شدند که از کلاس های لندفرم حاصل از TPI به منظور آموزش مدل SOM استفاده شد. در مرحله بعد از 50 نقطه به عنوان نمونه برای آموزش شبکه استفاده گردید. نتایج حاصل از طبقه بندی لندفرم ها با استفاده از الگوریتم SOM نشان داد که 6 خوشه (کلاس) در محدوده مورد مطالعه وجود دارد، به طوریکه خوشه 1 و 5 شامل لندفرم هایی است که در ارتفاعات زیاد قرار دارند و خوشه 3 شامل لندفرم هایی است که در کمترین ارتفاع واقع شده اند. بقیه خوشه ها شامل لندفرم هایی هستند که در ارتفاعات متوسط در حوضه آبخیز مورد مطالعه قرار دارند. بنابراین از الگوریتم فوق می توان به منظور پیش بینی لندفرم های منطقه مورد مطالعه استفاده کرد.
باستان شناسی کواترنری
محمدرضا کبریایی زاده؛ مجید میرزایی عطاآبادی؛ عرفان خسروی
چکیده
برای نخستین بار بقایای فسیلی مهره داران پستاندار از نهشته های کواترنری بالایی منطقه زاویه در شمال ساوه معرفی و مورد بررسی سیستماتیک قرار گرفته اند. نمونه های مورد مطالعه شامل بقایای اسکلتی لگن کرگدن و اندام های حرکتی انتهایی و دندان های جدا شده اسب ها می باشند که در رسوبات دریاچه ای/ آواری زاویه یافت شده اند . این آثار بر اساس روش ...
بیشتر
برای نخستین بار بقایای فسیلی مهره داران پستاندار از نهشته های کواترنری بالایی منطقه زاویه در شمال ساوه معرفی و مورد بررسی سیستماتیک قرار گرفته اند. نمونه های مورد مطالعه شامل بقایای اسکلتی لگن کرگدن و اندام های حرکتی انتهایی و دندان های جدا شده اسب ها می باشند که در رسوبات دریاچه ای/ آواری زاویه یافت شده اند . این آثار بر اساس روش های استاندارد مورد اندازه گیری و توصیف قرار گرفته و برای تعیین قرابت و شناسایی دقیقتر به کمک آنالیزهای آماری دو متغیره با نمونه های مشابه امروزی و فسیل مقایسه گردیده اند. در نتیجه این تحقیق حضور کرگدن هایی از جنس احتمالی Stephanorhinus و نیز اسبهای استنونیدی، احتمالا از گونه Equus hemionus، در کواترنری بالایی شمال ساوه گزارش می گردد. با توجه به این آثار فسیلی محیط دیرینه باز با پوشش درختی کوتاه یا بوته ای با آب و هوای نیمه مرطوب برای منطقه مورد مطالعه در نظر گرفته می شود.
محیط های رسوبی، دیرینه ژئومورفولوژی
میثم پریمی؛ محمد خانه باد؛ رضا موسوی حرمی؛ اسد اله محبوبی
چکیده
نهشته های ماسه ای از پدیده‌های زیبای ژئومرفولوژی مناطق بیابانی در جنوب دامغان هستند. هدف تحقیق مقایسه رسوب شناسی دو نوع از تپه های ماسه ای (نوع برخانی و نبکا) و بررسی خصوصیات مورفومتری آنها در حاشیه کویر حاج علی‌قلی دامغان میباشد. طی برداشت صحرایی تعداد 27 رسوب ماسه ای از تپه های برخانی و 15 نمونه از تپه ماسهای ...
بیشتر
نهشته های ماسه ای از پدیده‌های زیبای ژئومرفولوژی مناطق بیابانی در جنوب دامغان هستند. هدف تحقیق مقایسه رسوب شناسی دو نوع از تپه های ماسه ای (نوع برخانی و نبکا) و بررسی خصوصیات مورفومتری آنها در حاشیه کویر حاج علی‌قلی دامغان میباشد. طی برداشت صحرایی تعداد 27 رسوب ماسه ای از تپه های برخانی و 15 نمونه از تپه ماسهای نوع نبکا برداشت گردید و همچنین هر دو نوع نبکای فعال و غیرفعال شناسایی شد. برای بررسی ارتباط آماری بین مولفه های مورفومتری تپه های ماسه ای برخانی طول قله، دامنه رو به باد و پشت به باد اندازه گیری شدند و همچنین برای بررسی پارامترهای مورفومتری تپه های ماسه ای نوع نبکا طول محورهای بلند، کوتاه و ارتفاع آنها مورد اندازه گیری قرار گرفت. طی مطالعات آزمایشگاهی نمونه ها مورد آنالیز دانه سنجی قرارگرفته و پارامترهای آماری آنها محاسبه شد. میانگین قطر دانه‌های تپه‌های ماسهای برخانی برابر 435/2 فی (ماسه ریزدانه)، جورشدگی آنها 530/0 فی (متوسط خوب جورشده)، کج شدگی 268/0- (به سمت ذرات دانه درشت کج شده ) و شاخص کشیدگی 054/1 (به طور متوسط کشیده) است و همچنین میانگین قطر دانه‌های تپه ماسه ای نوع نبکاها برابر800/2 فی (ماسه ریزدانه)، جورشدگی آنها 540/0 فی (متوسط خوب جورشده)، کج شدگی 070/0- (تقریبا متقارن) و شاخص کشیدگی 640/1 (خیلی کشیده) میباشد. نتایج به دست آمده از مورفومتری تپه های ماسه ای برخانی نشان میدهد که مولفه دامنه قله و پشت به باد بهترین ضریب همبستگی را نشان میدهند و برای به دست آوردن ارتفاع میتوان از آنها استفاده کرد. برای تپه های ماس ای نوع نبکا رگرسیون خطی برای هر یک از متغیرهای مستقل در برابر متغیر وابسته به طول محور بلند محاسبه شد. با توجه به نتایج میتوان گفت هر دو متغیر برای تعیین طول محور بلند مناسب میباشند.
تغییر اقلیم، رخدادهای اقلیمی
محمود داوودی؛ قاسم عزیزی؛ ولی الله مظفریان؛ رضا صفایی راد؛ داوود سلمانی
چکیده
امروزه مطالعات آب وهواشناسی دیرینه به دلیل کاربرد در مسایلی چون بررسی تغییرات آب وهوایی گذشته کره زمین، باستان‌شناسی، درک میزان تأثیر انسان بر تغییرات زیست محیطی، بازسازی داده‌های آب و هوایی طولانی مدت، شبیه سازی محیط‌های دیرینه یکی از محبوبترین زمینه های مطالعاتی شده است. از جمله روشهای متداول در مطالعات ...
بیشتر
امروزه مطالعات آب وهواشناسی دیرینه به دلیل کاربرد در مسایلی چون بررسی تغییرات آب وهوایی گذشته کره زمین، باستان‌شناسی، درک میزان تأثیر انسان بر تغییرات زیست محیطی، بازسازی داده‌های آب و هوایی طولانی مدت، شبیه سازی محیط‌های دیرینه یکی از محبوبترین زمینه های مطالعاتی شده است. از جمله روشهای متداول در مطالعات آب وهواشناسی دیرینه روش گرده‌شناسی است و از جمله مهمترین ابزار این روش، اطلس های گرده‌شناسی هستند. در ایران مطالعات آب وهواشناسی دیرینه و به تبع آن روش گرده‌شناسی سابقه چندانی ندارد و کمبودهای زیادی در این رشته وجود دارد. از جمله این کمبودها میتوان به نبود اطلس گرده های گیاهی ایران اشاره کرد. با توجه به این مسئله در این مقاله سعی شده است با ارایه گرده‌های گیاهی حوضه آبریز دریاچه پریشان، بخشی از این خلاء پر شود. بدین منظور گرده گیاهان منطقه و مغزه دریاچه پریشان استخراج شد. برای جداسازی گرده های گیاهی از نمونه رسوبی از روش استاندارد استخراج گرده‌های گیاهی استفاده شد. استفاده شد. در نهایت با تهیه اسلاید و کدگذاری آنها، توسط میکروسکوپ نوری گردهها، شناسایی و عکسبرداری شدند. در مجموع تعداد 28 گرده شناسایی شد که مشخصات و تصویر هر گرده ارایه شده است.
